Σε ένα τελείως διαφορετικό θέμα, με βάση την επικαιρότητα των ημερών, σκέφτηκα να γράψω για μία ομάδα, η οποία στάθηκε η αφορμή για να γίνει ένα ολόκληρο κράτος ευτυχισμένο, το οποίο ζούσε κάτω από την αυτοκρατορία ενός ανθρώπου που άλλαξε την ιστορία της.
Δεν θα μπω στη διαδικασία να πω για τις βρωμοδουλειές που έκανε, το τοτέμ της κοκαΐνης, Πάμπλο Εσκομπάρ γιατί εμένα άλλος είναι ο στόχος μου. Να σας παρουσιάσω όσο καλύτερα μπορώ την παρουσία του Εσκομπάρ στο ποδόσφαιρο (να ταν και ο μόνος έμπορος…), τις δράσεις του, τα κατορθώματά του και να εκπληρώσω την επιθυμία του ”καλύτερου μου φίλου”, Δημήτρη, ο οποίος μου πρότεινε να γράψω το παρακάτω άρθρο.
Στη τελική αν δεν ξέρετε πολλά μπορείτε να τον γκουγκλάρετε ή αν βαριέστε να κάνετε ακόμη και αυτό, λιώστε στο Netflix με τη σειρά Narcos.
Τέρμα τα εισαγωγικά σχόλια, πάμε στο κύριο κομμάτι.
Από μικρός με μία μπάλα
Από μικρή ηλικία, ο Πάμπλο Εσκομπάρ αγαπούσε το ποδόσφαιρο, παίζοντας στις αλάνες του Μεντεγίν, την περιοχή στην οποία γεννήθηκε.
Όταν άρχισε να έχει εκατομμύρια στα χέρια του, έχτισε σπίτια, νοσοκομεία και φυσικά, γήπεδα στη γενέτειρα του, κάνοντας τη ζωή των ανθρώπων εκεί καλύτερη. Μάλιστα, ο ”El patron”, όπως τον αποκαλούσαν, που σημαίνει ”το αφεντικό”, έδινε λεφτά στους συντοπίτες του, μέσω των ”σικάριος” του.
Και όταν έφτασε η στιγμή, που τα λεφτά δεν μπορούσαν να θαφτούν πουθενά (κυριολεκτικά μιλώντας), ο Πάμπλο αποφάσισε να τα ”ξεπλύνει” στο σπορ που αγάπησε περισσότερο από κανένα άλλο, το ποδόσφαιρο.
Οι ομάδες με τις οποίες ο Πάμπλο ασχολήθηκε, ήταν η Ιντεπεντιέντε και η Ατλέτικο Νασιονάλ, με την οποία κατάφερε να πάρει το Copa Libertadores το 1989. Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Το Καρτέλ ντε Κάλι και ο μοιραίος διαιτητής
Για όσους έχουν δει τη σειρά ή έχουν ψάξει για τον ”βασιλιά της κοκαΐνης”, σίγουρα θυμούνται οτι το αντίπαλο στρατόπεδο του Εσκομπάρ, ήταν το Καρτέλ ντε Κάλι.
Και από τη στιγμή που το ποδόσφαιρο ήταν μία από τις καλύτερες λύσεις για να ξεπλύνεις τα χρήματά σου, η τοπική ομάδα του Κάλι, η Αμέρικα ντε Κάλι, ήταν στα χέρια εμπόρων και πιο συγκεκριμένα, του Μιγκέλ Ροδρίγες Ορεχουέλα.
Γενικά, όπως είπα και παραπάνω, στη Κολομβία εκείνη τη περίοδο και όχι μόνο, οι έμποροι ναρκωτικών κρύβονταν πίσω από αρκετές ποδοσφαιρικές ομάδες, δαπανώντας, όπως ήταν λογικό, αρκετά λεφτά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, μιας και μιλάμε για Εσκομπάρ, είναι η Μιγιονάριος της Μπογκοτά, η οποία ήταν στα χέρια του Γκάτσα, συνεργάτη του Πάμπλο.
Έτσι, δεν υπήρχε περίπτωση να μην συναντηθούν τα δύο αντίπαλα δέη και στον αγωνιστικό χώρο.
15 Νοεμβρίου 1989, η Ιντεπεντιέντε Μεντεγίν αναμετράται με την Αμέρικα ντε Κάλι για το πρωτάθλημα της Κολομβίας εκείνη τη χρονιά. Με λίγα λόγια, Εσκομπάρ εναντίον Ορεχουέλα.
Το παρασκήνιο του αγώνα μας προετοίμαζε οτι κάποιον θα δούμε νεκρό, γιατί εκείνη την εποχή το να δίνεις εντολή να σκοτώσεις κάποιον, αν δεν πήγαινες με τα νερά των εμπόρων, ήταν κάτι το σύνηθες, δεδομένου οτι είχαν τεράστια δύναμη σε όλη τη χώρα. Άλλωστε, το έχει πει ο Πάμπλο: ”Μερικές φορές αισθάνομαι σαν το Θεό. Διατάζω να πεθάνει κάποιος και πεθαίνει την ίδια μέρα”.
Γιατί μας προετοίμαζε; Γιατί ο διαιτητής του αγώνα, Αλβάρο Ορτέγκα, είχε δωροδοκηθεί από τους ανθρώπους του Κάλι, κάτι το οποίο σήμαινε πως σε περίπτωση που η Ιντεπεντιέντε έχανε το παιχνίδι, θεωρούταν αυτομάτως νεκρός. Έτσι κι έγινε.
Η Ιντεπεντιέντε ηττάται με 3-2, με τον Βελάσκο ή αλλιώς Ποπάι, που ήταν το δεξί χέρι του Πάμπλο, να λέει οτι τους έκλεψαν!
Πριν καν φτάσουν όλοι στα σπίτια τους, ο διαιτητής δολοφονήθηκε με 10 σφαίρες…
”Γυρίσαμε σπίτια μας μετά το ματς και μάθαμε ότι ο διαιτητής είχε δολοφονηθεί. Όλη η ομάδα μούδιασε. Ήταν ξεκάθαρο τι είχε γίνει. Όταν είσαι παίκτης έχεις μια γενική εικόνα για το τι κάνει η διοίκηση αλλά δεν ξέρεις τόσα πολλά”, ήταν τα λόγια του μέσου της Ιντεπεντιέντε, Οσκαρ Παρέχα.
Κατά γενική ομολογία, ο Εσκομπάρ μιλούσε απαξιωτικά για τους διαιτητές, πληρώνοντάς τους φυσικά, ώστε να σφυράνε υπέρ του.
”Μα γιατί διαμαρτύρεσαι τόσο πολύ στους διαιτητές; Αφού έτσι κι αλλιώς τους πληρώνουμε”, είχε πει στον Εσκομπάρ ο τότε αρχηγός της Ιντεπεντιέντε. Κι όμως υπήρχε κάποιος, ο οποίος πληρώθηκε από αλλού και το πλήρωσε με την ίδια του τη ζωή.
Κανείς δεν ξέρει την πραγματική αλήθεια, αν δηλαδή είχε δωροδοκηθεί, αλλά και μόνο από το γεγονός οτι υπήρχε η φήμη, ήταν αρκετό.
Το πρωτάθλημα δεν τελείωσε ποτέ, εξαιτίας αυτού του γεγονότος, με αποτέλεσμα καμία ομάδα να μην πάρει το πρωτάθλημα και να μην πάρει το εισιτήριο για το Copa Libertadores, το οποίο ο Εσκομπάρ είχε κατακτήσει με την άλλη του ομάδα, την Ατλέτικο Νασιονάλ!
Στην κορυφή της Λατινικής Αμερικής
Παρόλο που ο Εσκομπάρ έθρεψε τον τρόμο στον κόσμο της Κολομβίας την περίοδο της δραστηριοποίησής του, έχοντας ευθύνη για χιλιάδες θανάτους αθώων πολιτών, έφερε και τεράστιες χαρές στην κοινωνία της Κολομβίας. Μία από αυτή, ήταν η κατάκτηση του Copa Libertadores από την Ατέλτικο Νασιονάλ το 1989.
Όπως ήταν λογικό, η Ατλέτικο εκείνη τη χρονιά είχε καλούς ποδοσφαιριστές, μιας και ο βασικός της χρηματοδότης ήταν ο Δον Πάμπλο, χωρίς φυσικά να μπορεί να το αποδείξει κανείς.
”Η εισαγωγή χρήματος από τα ναρκωτικά στο ποδόσφαιρο μας επέτρεπε να παίρνουμε εξαιρετικούς ξένους παίκτες» δήλωνε ο Ματουράνα, πρώην προπονητής της Ατλέτικο Νασιονάλ και της Εθνικής Κολομβίας την περίοδο 1987-90 ενώ αναφερόμενος στα ναρκο-χρήματα παραδεχόταν πως ”…μας έδιναν τη δυνατότητα να κρατήσουμε τους καλύτερους παίκτες μας. Το επίπεδό μας εκτινάχτηκε. Ο κόσμος έβλεπε την κατάσταση και έλεγε ότι ο Πάμπλο είναι πίσω από αυτό. Όμως δεν μπορούσαν να το αποδείξουν”.
”Όλοι μιλούσαν για το ποιος έφτιαξε τα γήπεδα ενώ ταυτόχρονα τον κατηγορούσαν για το ότι απέκτησε τα χρήματα από τα ναρκωτικά. Όμως νιώθαμε πολύ τυχεροί που είχαμε αυτά τα γήπεδα”, είχε δηλώσει ο Λιονέλ Άλβαρες, ο χρυσός σκόρερ της Νασιονάλ.
Έχοντας ως μοναδική ήττα, αυτή κόντρα στη Μιγιονάριος του Γκάτσα, η ομάδα του Πάμπλο πήγε στη νοκ-άουτ φάση, με έναν και μοναδικό στόχο. Τον τίτλο. Και από τη στιγμή που μιλάμε για έναν άνθρωπο που αρνείται να χάσει οτιδήποτε, ήταν δύσκολο να μην χάσει κι αυτό, με όποια θεμιτά ή αθέμιτα μέσα χρησιμοποίησε.
Πρώτο θύμα, η Ρασίνγκ Κλουμπ από την Αργεντινή και στη συνέχεια η Μιγιονάριος ντε Μπολιβάρ από τη Βολιβία. Στα προημιτελικά, αντιμετώπισε ξανά τη Μιγιονάριος, από την οποία είχε δεχθεί την μοναδική της ήττα. Τελικά, η Ατλέτικο πήρε εκδίκηση με συνολικό σκορ 2-1, παίρνοντας μία θέση για τα ημιτελικά του θεσμού.
Εκεί, βρέθηκε αντιμέτωπη με την Ντανούμπιο από την Ουρουγουάη, την οποία πέρασε άνετα με συνολικό σκορ 6-0.
Θυμίζω οτι καμία ομάδα της Κολομβίας μέχρι τότε, δεν είχε κατακτήσει το Λατινικό Champions League. Φανταστείτε τον παλλαϊκό ενθουσιασμό που θα είχε ο λαός της Κολομβίας, ο οποίος απείχε 180 λεπτά από το όνειρο.
Τελευταίο εμπόδιο, η Ολίμπια από την Παραγουάη.
Το πρώτο παιχνίδι έγινε στην Παραγουάη με τους γηπεδούχους να κερδίζουν με 2-0, έχοντας βάλει τα θεμέλια για την κατάκτηση του τροπαίου. Ο Πάμπλο όμως δεν έχασε την πίστη του, εν όψει του επαναληπτικού της 31ης Μαΐου στην Κολομβία.
Στον επαναληπτικό αγώνα, και πιο συγεκριμένα στο 46ο λεπτό, η Ατλέτικο έκανε το 1-0, με αυτογκόλ του Μίνια, ενώ στο 65ο λεπτό, ο Αλμπέιρο Ουσουριάγα με κεφαλιά, διπλασίασε τα τέρματα για την ομάδα του, ισοφαρίζοντας το σκορ του πρώτου αγώνα.
Τίποτα δεν άλλαξε στα εναπομείναντα λεπτά, με αποτέλεσμα να χρειαστεί η παράταση για να δούμε αν θα αλλάξει κάτι. Ούτε εκεί όμως, καμία από τις δύο ομάδες δεν κατάφερε να πετύχει κάποιο τέρμα. Έτσι, θα χρειαζόταν η διαδικασία των πέναλτι, για να μαθαίναμε ποιος θα σήκωνε το τρόπαιο.
Εκείνη τη σεζόν, στα γκολπόστ της Ατλέτικο, ήταν ο γνωστός σε όλους μας Ρενέ Χιγκίτα, ο οποίος ήταν εξαιρετικός στη διαδικασία των πέναλτι.
Όμως, οι συμπαίκτες του ήταν κι αυτοί με τη σειρά τους άστοχοι (Γκαρσία, Πέρεθ, Γκόμεζ, Περέα), χάνοντας τη μία ευκαιρία μετά την άλλη για τη νίκη.
Για καλή τους τύχη όμως, ο Σανάμπρια μιμήθηκε τους ποδοσφαιριστές της Ατλέτικο, με αποτέλεσμα ο Λιονέλ Άλβαρες να έχει την ευκαιρία να στείλει την ομάδα και τη χώρα του παράλληλα, στον έβδομο ουρανό. Με ολύμπια ψυχραιμία θα στείλει τον Αλμέιδα από την άλλη πλευρά, γράφοντας ιστορία.
”Ο Πάμπλο χοροπηδούσε και ούρλιαζε σε κάθε γκολ. Δεν τον είχα δει ποτέ τόσο χαρούμενο. Κανονικά ήταν σαν πάγος”, αναφέρει ο Βελάσκο για το πώς ο Εσκομπάρ είχε ζήσει αυτή τη νύχτα.
Εκείνη τη μέρα, ο Εσκομπάρ είχε εμφανιστεί στο γήπεδο, χωρίς να τον ενδιαφέρει οτι είναι ο ισχυρός άνδρας της Ατλέτικο. Τον ένοιαζε να πάρει αυτό που θέλει. Και το πήρε.
Μετά το παιχνίδι, ο Πάμπλο διοργάνωσε ένα πάρτι για τους ποδοσφαιριστές της Νασιονάλ, ενώ τα πριμ πήγαιναν και ερχόντουσαν. Ήταν το ”ευχαριστώ” από τη μεριά του προέδρου…
Μπαλίτσα στη φυλακή με τον Ντιέγκο
Τον καιρό που ο Πάμπλο Εσκομπάρ ”ήταν στη φυλακή”, στη περίφημη La Catedral, η οποία είχε ποδοσφαιρικό γήπεδο, και όχι μόνο, προσκαλούσε ποδοσφαιριστές για να του κάνουν τη τιμή για να παίξουν μαζί του. Σπουδαιότερα παραδείγματα ήταν ο Χιγκίτα που ήταν κοντινός φίλος με ανθρώπους του Εσκομπάρ και ο Μαραντόνα, οι οποίοι δέχθηκαν αμφότεροι!
Ο Μαραντόνα μάλιστα, πήρε και τα ανάλογα χρήματα γι’ αυτό που έκανε, με τον Αργεντινό πάντως, να έχει συναναστροφές στο παρελθόν με αντιστοίχους του Εσκομπάρ. Συνεπώς, είχε κάποια εμπειρία…
”Με πήγαν σε μία φυλακή, περιτριγυρισμένη από χιλιάδες φύλακες. Είπα, τι στο καλό συμβαίνει εδώ; Θα με συλλάβουν; Έμοιαζε περισσότερο με πεντάστερο ξενοδοχείο του Ντουμπάι παρά με φυλακή”, θα αποκαλύψει λίγα χρόνια μετά το συμβάν ο Μαραντόνα ενώ δε δίστασε να παραδεχθεί πως ”…με σύστησαν στον Εσκομπάρ και μου είπαν: Ντιέγκο, αυτό είναι το αφεντικό. Ήταν πολύ ευγενικός, αλλά δεν είχα ιδέα ποιος ήταν, καθώς δεν διάβαζα εφημερίδες ούτε έβλεπα τηλεόραση εκείνη την εποχή. Ήξερα μόνο ότι κάποιος πολύ σημαντικός άνθρωπος της Κολομβίας ήθελε να με γνωρίσει”.
Κανείς δεν ξέρει ποιος κέρδισε. Ξέρουμε όμως, για το πάρτι μετέπειτα, το οποίο για τον Μαραντόνα ήταν το πάρτι που δεν θα ξεχάσει ποτέ: ”Αμέσως μετά έγινε ένα πάρτι με τα καλύτερα και ωραιότερα κορίτσια που συνάντησα ποτέ στη ζωή μου. Και ήταν μέσα σε μία φυλακή! Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Το επόμενο πρωί με πλήρωσε και είπαμε αντίο”.
Το ”κάρφωμα” του Χιγκίτα προς τον Εσκομπάρ
Αρκετοί Κολομβιανοί ποδοσφαιριστές πήγαιναν στη La Catedral, με κλειστά τα μάτια πάντοτε, ως προσκεκλημένοι του Εσκομπάρ, ώστε να παίξει το άθλημα για το οποίο ήταν τόσο παθιασμένος.
Κανείς βέβαια δεν έλεγε τίποτα για τον Εσκομπάρ, για να μην έχει κάποιο μπλέξιμο. Κοιτούσαν όλοι τη δουλειά τους. Όλοι εκτός από έναν, τον Χιγκίτα, ο οποίος είχε δηλώσει οτι οι διεθνείς Κολομβιανοί ποδοσφαιριστές επισκέπτονταν την φυλακή του Εσκομπάρ.
Οι αντιδράσεις ήταν πολλές, αλλά κανένας δεν άνοιγε το στόμα του γιατί ήξερε τις συνέπειες.
Όσον αφορά το Χιγκίτα, είχε αρκετές περιπέτειες με τις Αρχές, οι οποίες προσπαθούσαν να αποσπάσουν πληροφορίες για τον Εσκομπάρ.
”Με ρώτησαν μόνο για τον Πάμπλο. Πάντα πρόσεχε τους φτωχούς, έφτιαξε σπίτια και γήπεδα. Ήταν όμως υπεύθυνος για έναν απαίσιο πόλεμο”, είχε πει ο Χιγκίτα για τον Πάμπλο.
Μάλιστα, το 1993, ο ”Σκορπιός” κρίθηκε συνένοχος σε απαγωγή, με την ποδοσφαιρική κοινότητα της χώρας του να βρίσκεται στο πλευρό του. Εν τέλει, αφέθηκε ελεύθερος λίγο καιρό αργότερα, χωρίς όμως να λάβει μέρος στο Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994.
Το γεγονός αυτό έφερε αναστάτωση στη Catedral, και με αφορμή τον θάνατο δύο συνεργατών του Εσκομπάρ μέσα στη φυλακή, τον έκαναν να φύγει από τη Catedral και να πάει σε κανονική φυλακή, κάτι το οποίο δεν έγινε ποτέ.
Το τέλος του Εσκομπάρ και το μέλλον του narco-football
Στα τέλη του 1993, ο Εσκομπάρ σκοτώνεται από τις Κολομβιανές Αρχές σε μία ταράτσα, με τη κηδεία του να τελείται στις 3 Δεκεμβρίου, και τον κόσμο να δίνει δυναμικό παρόν με πάνω από 25.000.
Αξιοσημείωτο ήταν πως είχε ενταφεί με τη σημαία της Ατλέτικο Νασιονάλ.
Τί απέγινε όμως το narco-football, δεδομένου οτι κι άλλες ομάδες ήταν υπό τη κατοχή των εμπόρων;
Η αλήθεια είναι πως η κατάσταση ήταν πιο ανεξέλεγκτη απ’ ότι πριν, καθώς οι έμποροι ναρκωτικών ήταν διχασμένοι μεταξύ τους. Συνεπώς, την πλήρωσε το ποδόσφαιρο. Κανείς δεν ήταν ασφαλής, κάτι το οποίο έκανε τους ποδοσφαιριστές να αλλάξουν ποδοσφαιρική στέγη, εκτός των τειχών.
Αποκορύφωμα, αποτέλεσε η δολοφονία του Αντρές Εσκομπάρ, ενός ποδοσφαιριστή που δεν είχε κάποια συγγένεια με τον Πάμπλο. Παρόλα αυτά γνωριζόντουσαν (ίσως γραφτεί κάποιο αφιέρωμα και για εκείνον στο μέλλον).
Με την πάροδο του χρόνου, η κατάσταση άρχισε να γίνεται καλύτερη και να μην υπάρχουν στο χώρο του αθλητισμού τόσοι ναρκέμποροι, σε σχέση με το παρελθόν.
Αυτό σήμαινε οτι οι ομάδες δεν είχαν τόση οικονομική άνεση και δεν ήταν ανταγωνιστικές. Η Νασιονάλ κατέκτησε ξανά το πρωτάθλημα το 2005, ενώ το 2004 το Copa Libertadores επέστρεψε ξανά σε Κολομβιανά χέρια.
Το βασικό συμπέρασμα όμως είναι ένα. Οτι αυτός ο άνθρωπος κατάφερε να κάνει χαρούμενο έναν ολόκληρο λαό, παρά τα αθέμιτα μέσα που μπορεί να χρησιμοποίησε, μέσω ενός αθλήματος, το οποίο τόσο μας λείπει αυτές τις μέρες και δεν ευθύνεται φυσικά για το υπόβαθρο της κάθε προσωπικότητας που εμπλέκεται με αυτό, ούτε για τον τρόπο με τον οποίο το χειρίζονταν, το χειρίζονται και θα το χειρίζονται. Το ποδόσφαιρο.
Πηγές:
https://menshouse.gr/istories/88960/vreite-ton-kai-skotoste-ton-o-diaititis-poy-tolmise-na-stisei-ton-pamplo-eskompar
Το μαφιόζικο ποδόσφαιρο και τα πλοκάμια του οργανωμένου εγκλήματος στη Λατινική Αμερική
https://www.marca.com/futbol/colombia/2016/11/15/582a42ade5fdea12258b45ab.html